Ząbkowanie opon

Baza wiedzyCiekawe!Łukasz Pyrc 7 listopada 2018

0

Jednym z najczęstszych problemów w nowych samochodach z niewielkim przebiegiem jest hałasowanie tylnej osi. Wiele osób myli także objawy tego typu z usterką łożyska czy opony. Jednak przyczyna często leży w ząbkowanych oponach, które po takiej usterce nie nadają się już do korzystania. Co musisz wiedzieć o ząbkowaniu opon? Przyczyny i objawy dokładnie omawiamy w poniższym artykule.

Ząbkowanie opon, czyli?

Ząbkowanie opon to proces, który charakteryzuje się ich nierównomiernym zużyciem, prowadzącym do powstawania charakterystycznych „ząbków” na powierzchni ogumienia. Może on dotyczyć krawędzi bieżnika, ale zdarza się również w środku czoła bieżnika. Chociaż parametry trakcyjne wyząbkowanych opon nie muszą być gorsze od nowych, opona wyząbkowana i tak bywa sporym, uciążliwym problemem dla kierowców i pasażerów. P prostu hałas, który pochodzi z wyząbkowanych opon, często bywa nie do zniesienia. Nieprzyjemne dźwięki to najbardziej charakterystyczny objaw wyząbkowanych opon. Usterka sama w sobie jest na tyle trudna do wychwycenia, że dla nie-fachowca jej rozpoznanie może okazać się niemożliwe.

Zjawisko dotyczy zasadniczo najczęściej opon tylnych i najczęściej zdarza się w wypadku samochodów ze skomplikowanym i wielowahaczowym zawieszeniem, które zapewnia doskonałą przyczepność oraz komfort w czasie jazdy. 

Wyząbkowana opona – objawy

Jak powiedzieliśmy, wyząbkowane opony zimowe lub letnie często dają niewiele charakterystycznych symptomów. Z tego względu należy zwracać uwagę na wszystkie niejednoznaczne objawy, takie jak:

• wzrost hałasu podczas jazdy, szczególnie jeśli występuje przy wyższych prędkościach;
• wibracje kierownicy, szczególnie podczas jazdy na prostej drodze;
• nierównomierne zużycie bieżnika, widoczne jako faliste wybrzuszenia;
• problemy z utrzymaniem kierunku jazdy, które mogą sugerować konieczność korekty geometrii;
• zwiększone zużycie paliwa z powodu pogorszenia właściwości toczenia opon,

Jeśli zauważysz te symptomy, powinieneś jak najszybciej udać się do specjalisty, który sprawdzi stan techniczny opon i przeprowadzi niezbędne korekty. Pozwoli to uniknąć dalszych problemów z bezpieczeństwem jazdy.

Wyząbkowane opony – dźwięk

Wiesz już, że to właśnie specyficzny hałas jest jednym z najbardziej charakterystycznych i irygujących objawów tego problemu, a często także jedynym. Warto zatem omówić go nieco dokładniej.

Jak brzmią wyząbkowane opony? Dźwięk zwykle charakteryzuje się jednostajnym, głośnym szumem lub buczeniem, które pojawia się w trakcie jazdy, szczególnie przy większych prędkościach. Dźwięk ten jest wynikiem nierównomiernego zużycia bieżnika, przez co kontakt opony z nawierzchnią jest mniej równomierny. To z kolei prowadzi do wibracji i hałasu.

Często dźwięk przypomina szum opon na mokrej nawierzchni lub odgłos podobny do toczenia opony po nierównej powierzchni. Może to powodować dyskomfort podczas jazdy, ale co więcej, świadczyć o tym, że opony wymagają wymiany lub regulacji – wyząbkowanie może bowiem wpłynąć na bezpieczeństwo.

Ząbkowanie opon – przyczyny

Na ząbkowanie opon ma wpływ wiele czynników, często związanych z nieprawidłową eksploatacją pojazdu. Do najczęstszych przyczyn ząbkowania opon zaliczamy:

• niewłaściwy dobór opon do pojazdu – montowanie opon o niewłaściwych parametrach, takich jak zły rozmiar czy profil bieżnika, może skutkować ząbkowaniem bieżnika. Szczególną uwagę należy zwrócić na rzeźbę bieżnika – ryzyko ząbkowania zwiększa się wraz z odległością między klockami bieżnika. Na proces wpływa również twardość mieszanki. Oznacza to, że twarde opony będą miały większą tendencję do ząbkowania oraz hałasowania;
• nieprawidłowe ciśnienie w oponach – zarówno zbyt wysokie, jak i zbyt niskie ciśnienie w oponach prowadzi do nierównomiernego zużycia bieżnika, co może skutkować ząbkowaniem;
• zły stan zawieszenia pojazdu – zużyte lub uszkodzone elementy zawieszenia, takie jak amortyzatory czy sprężyny, mogą wpływać na nierównomierne rozłożenie sił na oponach, co prowadzi do ich ząbkowania;
• niewłaściwe ustawienie geometrii kół – niewłaściwe ustawienie kątów zbieżności, kąta nachylenia kół czy innych parametrów geometrycznych może powodować nierównomierne zużycie bieżnika.
• zbyt intensywna jazda – agresywna jazda, częste hamowanie lub szybkie pokonywanie zakrętów, może potęgować zjawisko ząbkowania tego rodzaju na osiach nienapędzanych, a szybka jazda po krętych drogach będzie również zacierać ślady ząbkowania.

Co możesz zrobić, by zminimalizować ryzyko wystąpienia ząbkowania? Przede wszystkim – regularnie kontrolować stan techniczny pojazdu oraz dbać o odpowiednie parametry eksploatacyjne opon. Wszelkie wątpliwości zawsze warto skonsultować z mechanikiem.

Wielowahaczowe zawieszenie

Wielowahaczowe zawieszenie – czyli takie, w którym koła pojazdu są podparte przez kilka wahaczy (zapewnia to lepszą stabilność pojazdu) – dwojako wpływa na problem wyząbkowanych opon. Z jednej strony jego precyzyjność w zarządzaniu geometrą kół oraz lepsze tłumienie wstrząsów mogą pomóc w zmniejszeniu ryzyka nierównomiernego zużycia opon, w tym wyząbkowania. Z drugiej strony, jeśli zawieszenie nie jest prawidłowo ustawione lub uszkodzone, może przyczynić się do przyspieszenia tego procesu.

Zawieszenie wielowahaczowe tylnej osi można znaleźć w samochodach klasy wyższej (np. Mercedes-Benz klasy S, Renault Vel Satis), coraz większej liczbie aut klasy średniej (np. Opel Vectra, Ford Mondeo), a nawet klasy kompaktowej (np. Alfa Romeo 147, Ford Focus, VW Golf).

Kluczem do sukcesu jest więc dbanie zarówno o opony samochodowe całoroczne lub sezonowe, jak i o zawieszenie. Regularne przeglądy i konserwacja są niezbędne do uniknięcia problemów w ogumieniem.